54 Die koan
54 Die koan
Die koan is ‘n probleem met geen logiese antwoord wat gewoonlik gestel word aan studente van Zen Buddisme as ‘n onderwerp vir hulle meditasie. Die woord koan beteken letterlik “openbare rekord”. In ‘n tipiese voorbeeld vra ‘n monnik “waarom het die patriarg na Sjina gekom?” Sy antwoord is “Die eikeboom in die tuin.” ‘n Ander beroemde koan is “wat is die klank van een hand wat klap?”
Koans word daar gestel om deur te breek deur die beperkings van ego en intellek, wat lei na verligting deur intuïsie.
Ronald H Peat se gedigte : “Window,” “When you think you own its heart,” “Transparent Mirrors” en “Across The Styx” is goeie voorbeelde van koan gedigte.
Ronald Peat maak gebruik van nege lettergrepe in die eerste versreël, tien lettergrepe in die tweede versreël, tien lettergrepe in die derde versreël en sewe lettergrepe in die laaste versreël en ek het my gedig ook so geskryf.
Die metafoor in my gedig “Die maskerade bal (koan)” gaan oor die maskers waaragter ons skuil. As ons nie die maskers afhaal nie, word dit deel van ons en bly ons altyd daaraan vasgevang.
Hier is my poging tot ‘n koan tipe gedig:
Die maskerade bal (koan)
Die lewe, die ganske bestaan is
maar net ‘n grootse maskerade bal.
Die diepte, die doodse stilte kan met tye
ons vang en flous as reflekse.