Jongste aktiwiteit:

Krisjan Visser maak ‘n plan (Brons)

15 kilometer van Norvalspont was die plaas Houvasjouhoed. Die topografie van die vallei waarin die plaas gelê het was presies dieselfde vorm as ‘n straalvliegtuig se enjin. Dit het veroorsaak dat daar konstant wind gewaai het. Nou nie daai ligte Suid-Ooster briesie van die Kaap nie . Nee, ons praat hier van Wind – met ‘n hoofletter! As daai berge nie vas aan die aarde was nie, het hulle ook weggewaai! Met die konstante wind wat waai, was daai vallei droëer as Ouma se wintersvoete. Baksters kon hulle mosbeskuit 5 minute op die stoep sit, dan was die beskuit so droog, dit kon ‘n hele koppie koffie met een doop opsuig. Beeste dink nog hulle loop en wei, dan is hulle skielik kurkdroog. Jy kan net die vel afskil en die stink dele uitkrap, dan het jy genoeg biltong vir rugbyseisoen. Inwoners van die plaas het graag oor naweke Karoo toe gery, net om bietjie water te sien.

Oordat dit so ‘n droë stuk aarde was, met die oneindige wind, het Houvasjouhoed honderde kere van eienaar verwissel. ‘n Onwetende boer – met ‘n oor vir ‘n winskopie – hoor van Houvasjouhoed wat te koop is vir ‘n appel en ‘n ui, en koop die plek sonder om eers rond te vra. Party hou nie eers ‘n dag nie, tipies dié wat geskok toegekyk het hoe die kakebeenwa soos ‘n wafferse strand sambreel die vallei inwaai, met meubels, osse en al. Ander hou bietjie langer. Totdat hulle besef al die mielies wat hulle gister geplant het, lê vandag in die boer aan die anderkant van die vallei se lande.

So gebeur dit dat Krisjan Visser die plaas koop in 1964. Krisjan was ‘n oujongkêrel wat nog nooit enige geluk in sy lewe geken het nie. Die teenspoed het hom gevolg soos ‘n honger straatbrak. Mense het Krisjan vermy, omdat hulle geweet het daar enige oomblik ‘n ongeluk of ‘n tragedie gaan gebeur. Krisjan het die eerste dag al besef dat daar ‘n wind-vloek op Houvasjouhoed rus. Die aand het Krisjan wakker gelê, nie net omdat die hartbeeshuis se dak afgewaai het en hy vasberade moes vasklou aan sy kombers nie, maar ook omdat hy lê en dink het. Hy móés ‘n plan maak. Hy was gatvol vir die lewe se stampe en stote.

Vroegmore klop Krisjan aan die buurplaas se deur. Hy wou ‘n perd leen, want sy eie perd het gewaai tot in ‘n apiesdoring se takke, waar nou vasgesit het.
Laat die aand kom Krisjan terug moet ‘n massiewe myntrok vol lood. Krisjan begin dadelik bou – die grootste en swaarste windpomp wat Suid-Afrika nóg gesien het. Die bure lag. “More het daai windpomp tot op Kimberley gewaai!”
Hulle was verkeerd. ‘n Week later pomp die windpomp ‘n dik straal water, wat die Vaaldam sou laat bloos. ‘n Maand later was daar water orals. Bure laat weet dat Krisjan moet stop, want hulle hoenders kan nie swem nie en die mielies begin muf. Maar daar was geen stop aan daai windpomp se draai nie, selfs al wou Krisjan dit stop. Naderhand is die hele Vrystaat en Noord-Kaap tot vleigebied verklaar. Toe Suid-Afrika begin sink, het Hendrik Verwoerd uiteindelik ingespring, en bestel ‘n damwal van die Franse. In 1971 het die water uiteindelik ophou vloei, toe die watervlak oor die windpomp se kop styg. Die wind het finaal gaan lê toe die vallei vol water is.
Tot vandag toe nog stop al wat ‘n Transvaler is by die Gariep dam, om hulde te bring aan Krisjan en die beste pomp wat Suid-Afrika nog geken het.




2 Kommentare

Maak 'n opvolg-bydrae

Up
Top Ranked Users

[joinup_core_top_members columns=”1″ space=”no” max_members=”3″ behavior=”columns” columns_responsive=”predefined”]

Activity Feed