Spoegwolf – Danie du Toit

SPOEGWOLF – Danie du Toit

BITTERMAAN

Die reën raas harder as die lugverwarmer
Toemaar, toemaar, toe
Ek het blomme gekoop

Die woude roer, die water roei verwaarloos
Toemaar, toemaar, toe
Dit is stil in die huis

En dis veilig onder jou plafon
Met jou vreemde klanke
En jou vreemde son
Ek is broos soos die waarheid vir ʼn leun
Sê my waar is jou verliefde heen

Ek sukkel om te staan
Ek skree jou naam
Bittermaan
Hierdie mense volg my waar ek gaan
Bittermaan

Waar’s jy nou?

Hoor jy dis ek
Ek het vergeet hoe om te dans
Maar ek kan dryf
As jy nie op my voete staan nie
Die buite-fokus reën maak patrone op die venster
Verdwaalde druppels ek is een
Maar jy nie

SEISOEN

Sy soen die seisoen
Sy soen die seisoen
Daar’s ʼn plek waar de kranse haar opvang
En winde wat huil maak

ELEKTRIESE KIND

elektriese kind, ek is brawer as wat jy dink
ek het dan saam my broers geloop tot by die verste punt
dit was baie naby aan jou
die winde kan my waai
hel ek sweer ek sal hier lê
geen watertong sal my kan sluk nie
geen wederkoms kan my ruk nie
nie as jy hier langs my sit nie
sit jy net daai vinger elke nou en dan op my voorkop
jy kan die kersfeesliggies deur my oë klop
ja, jy kan my lewendig skok
elektriese kind, vir jou is ek nie bang nie
hierdie bibber hou nie lank nie
dis net die hakkel in my long
dit mag dalk lyk asof ek snik
ek verseker jou dis nie dit nie

EK DINK SOOS JY

Ek dink soos jy en aan die aande toe ons nog waker kon bly – dit was koud en nat in die Kaap
So koud was jou voete
Jy’t dit op my borskas laat slaap
Hoe rafel die tou waaran my hart soos ʼn klok hang
My kop swaai soos ʼn waaiende hand
Vir jou
Om dit in joune te vat
Nou sê jy dit gaan nog jare vat
Jare?
Hoe oud gaan ons dan wees?

(teerpad deur Albert van der Merwe)

Ek sit op my eie stukkie teerpad,
nat van die wolkbreek,
glad soos die Moederstand.
iewers in die donker brand ‘n
kers op ‘n vensterbank.
die winternag bly donkerlank.
jou glimlagte bly kort en vlak
soos jou vriende hier, sielsvrot en brak.
Ek weet nie meer nie.
In twee geskeur deur die wind
en ek dink nie ons moet
weer probeer nie, dis al die derde keer
maar die hemel weet dis
nog dieselfde seer.
deur die loop van ‘n geweer,
onderdeur
middeldeur
sneller nou
donderweer
ag fok, loop jy weer?
ons leer nie meer nie.
Een. Twee. Drie.
Is dit nie nou al die vierde keer nie?
LALABAI

Ek het ʼn huis aan die bokant van my toekoms
Waar jy jou kindertjies bad
En selfs die spoke
Soos duiwe
Aan die lyne lag
Ek het ʼn pyl in die harde deel van my kopbeen
Waarom die bloed
Klop soos ʼn drom
En min
Min maar soms stop
As jy nader kom

Jy strike my soos ʼn flint
My hande bly
Agter my kop
En ek kyk op
In wakker sweet soos elke aand
Kan di Here my laat slaap?
En jy lyk laat maar jy staan en sê jy sien my hier rond
Jy sien my
Ai Lalabai maak my oë tog toe
Toe, toe, toe, toe, na jou toe
Maak my nie so alleen, alleen, alleen
Na jou toe heen

Ek het jou lyf in die voorportaal besoek
En in die gange waar geeste dwaal en vloek
Hulle vloek en hulle fluister
As hulle ook na jou soek

WANDELLIEDJIE

Vou my nou op
Ek is uitgedun
Ek sal oor hierdie koppe dryf
Jy kan jou briefie skryf op my

Ek sal jou woorde voor gaan dra
Voor die dooies
En hul blinkoog-meester dien

Daar is ʼn paar wat ek in elk geval wou sien

Een twee drie vier jaar terug
Ek is jammer ek was stadig
Ek is jammer ek was

Jy met jou wandelliedie
Kom wandel onder deur my oë
Wag ʼn bietjie
Ek trap my tone teen die trappe moertoe
Jy’s te vinnig deur my gange
Na my stoep toe
Jy met jou kinderjare
Wat oorgebly het op jou wimperhare
Jy’s ʼn dwaas op my blinkvosperd
Want ek gaan nêrens
Ek is boggerôl werd

NAGMUSKIET

jy klap die onsigbare nagmuskiet
soos die frons oor jou oë
frons oor jou voorkop skiet
jy sit so kruisbeen oor my werksetiek
soos die dag uit my greep en
dag uit my venster skiet
kyk daar oor die berge
kom die honde aan hul sluier
en hulle ‘hoooe’
alles moet sterf
maar ek’t ʼn gevoel in my dat ons vir altyd
in hierdie kamer kan bly
en as daai honde kom kan ons twee dalk net ‘hoooe’

BLOMPATRONE

Vra my terug my lief en bly
Bly by my by praat in ons oue eie taal
Wanneer laas was jy kaal?
Salf my voorkop
Byt my wang
Laat my arms by die bed af hang
Dreig die liefde uit my keel
Steek dit weg as jy dit steel

Ons slaan ʼn tent op my bed op
Ons hou die blompatrone dop
As die son deur die laken skyn
Sê net weer jy’s lief vir my
Die siekte gaan my onder kry
Maar my liggie sal skyn

Ek kan sien ons het al twee iets hier verloor
Maar jy kan my jas leen
Sit jou bors net teen my oor
Ek sal ʼn ster vir jou gaan vang
As die sterre laag kom hang
Jy kan dit opsit in ons huis
Dit kan saam met die sonbesies, saam met die yskas suis

GLENDA

Glenda, ek het jou afgejaag in my kop
Ek kan jou opdroom maar dit stop voor die vaal stoom jou kaal aan my los
en my dros na stede waar jou danse soos standbeelde dronk staan en uitstaar na die preutses en hul skaamblare

Hoe dans die slang dan om jou lyf
As hy jou terug nooi na sy tuin
War jy die vrugte almal steel
En met onheiliges kom deel

Glenda ek het jou uitgemaak aan haar lyf
Ek kon jou voorstel net voor jy ook skoonveld verdwyn

Jy het my ook opgedra aan jou geveg teen onsigbaarheid;
Ons taal is ons vrugbaarheid

Hoe dans die slang dan om jou lyf
As hy jou terug nooi na sy tuin
Waar jy die vrugte almal steel
En met onheiliges kom deel

SOOS JOU OUERS

Ek wil jou oopdraai hier voor my
Ek wil jou oor my tuin laat uitloop
Kom plant jou doringboom op my
Kom maak jou voorbeeld van my

Jy kruip in jou serp weg
Voel jy nou ver weg
Ek het my arms om jou skouers
Ek’s ʼn dief vir jou
Soos jou ouers

Jy steek jou kop by die ruit uit
Die ogies wat loer
Kyk by jou nie uit
Hoe dreun die Heer in die donker
Sy radio roer
Ons radiogolwe

AGTERSITPLEK

kykie, kry jou jas
en sit die oond ook af
die stoep se lig kan brand
dis hoe dit altyd was
ja, jou vriende kan maar weet
los ʼn boodskap teen die deur
met daai foto van ons twee
daai valse glimlag breed
die boot is vol met wyn en beskuit
die lakens hang by die venster uit
die plante lek reg oor die agtersitplek

KOMA (AS EK HIER UIT KAN KOM)

Twee siele ontmoet mekaar
in vierhonderdduisend jaar
is daar niemand anders nie?
ek weet nie
hel, ek sou dankbaar wees
al sien ek jou die eerste keer
in die vuur
Ek glo in jou
en jou goue jare

[ André Voice Note]
 
Hey, man, sorry
ek’t nie geweet jy’t die bákkie nodig nie …
Laat ek gou hier kyk …
 
[Herman Voice Note]
 
Daan! Hoop dit gaan goed! Wat maak jy môreaand?
jy’t nie dalk lus om saam met my ’n troue by te woon nie?
Carmen se suster trou
en dit sal lekker wees om jou daar te hê
as jy sou lus wees vir,
ja, bietjie iets anders doen
laat weet my môreaand
 

Dis wild daar buite
jy weet daar’s niks so wild soos ek nie

Dalk het ek my verbeel
God is geel
maar ons kan nie na hom kyk nie
ons kyk na mekaar

As ek hier uit kan kom
draai ek die wêreld om
en keer ek die donker see
om dit terug vir die skare te gee

of vir jou
en jou laaste gesonde verstand
ek’s okay
Ja, vir jou
en jou laaste gesonde verstand
jy’s okay
STORM
Ek wil na jou kyk
ek wil jou baadjie soek
jy weet ek speel vir tyd
voor jy uitgaan
en die wêreld face
Toe ek jou ontmoet
was ek klaar gereis
Ses-en-twintig jaar lank

Ek hardloop uit
ons dans by die kar
maar buite tyd
jou voete verward
ons lywe ryg
toe ek jou ontmoet
het die vloer gestyg
na ses-en-twintig jaar

en dit storm in jou kop vanaand
as jy só kyk

Swart soos die see
skeer dit weer in my
sien jy al deur?
na wat hier aangaan

Dit was ‘n koma
maar ek het jou ontmoet
en ek het opgestaan
na ses-en-twintig jaar

en dit storm in jou
kop vanaand
as jy só kyk

weet ek daar is iets rein in my
jou in my
rein in my
jou in my
KAR IN DIE REËN

Jy sit jou kop op my skoot
ek buk af
ek soen jou wang

Ons’t ’n jaar laas gepraat
jy gaan haal
al daai klein
blou boekies

Danie, jy moet skryf
skryf vir my

Maar dis moeiliker op die kantlyn
waar jy kan sien dat skip aan’t brand zijn
en die tandpyn van verstand kry gaan
vir lang tyd aan die gang bly
maar die bang kry nie die brood nie
hulle sink saam met die kaptein
en die land bly vir die muiters om te vind
 
Swart vlag in die wind
dien geen koning
seerower, vry soos die lug
’n gebrande brug breek in die branders
terugkyk het nog niks gesond gemaak nie

BLOU

Jy’s blou en jy’s groen
jy draai en dit soen
die dood uit my rug
die oewer lig
onder ons bene
vertel al jou vriende
ons het God gesien op die swaai

Laat my nou na jou luister
laat lê en laat fluister
jou wimpers op my
splinters van lig
kom uit die donker
vertel al jou vriende
daar’s weer sterretjies in die tuin

En dis blou en dis groen
dit draai en dit soen
nog die dood op sy rug
die oewer lig
onder ons bene
vertel al jou vriende
ons het God gesien op die swaai

SKEMER
(Maria)

In die skemer op blou Stellenbosch
het ons dit maar in die straat gelos
en al die rich kids drink Chardonnay
maar ek moes pak en ry
met die band

Ek hoop dat ek jou eendag weer sien
dalk as ek genoeg verdien
en sê
Lief, ek het daai huis toe gekry
ek laat boemelaars daar bly
maar ek en jy kan ry
na ’n saal waar ’n honderd mense
dans in die hooi
weet jy, na al hierdie jare
is jy nog so mooi vir my

Emanuel
God was met ons
lig sy mantel
oor die hier en die nou

al is dit net vanaand
kan ons dans, man
ek stel jou voor met my van

Daar’s wolke in jou Stellenbosch
weet jy, dié songs
het lewens gekos
dis beloftes?
wel, ek kan doen met een
al is dit na die reën
en met die band

Dalk was ek deel van die plan
ek lê my neer vir die uitwerk daarvan dan
maar kan ek vra
dat my woorde sal lees
waar mense vergeet
om lief te wees vir mekaar?

Emanuel
God was met ons
hou sy mantel
oor die hier en die nou
DIE RIVIER

Ek wou jou voel vanaand
ek het kerk-toe gegaan
en agter my gebed gesit

Onthou jy ons laaste aand?
jy’t so styf vasgehou
as ek nou daaraan dink
was daar iets vêr aan jou

Ek weet jy wag vir die Heer
maar Hy kruip in jou rigting weg
ek het sy reuk vergeet
ek kon Hom proe aan jou

Ek is nie bang vir hierdie mense nie
ek is hier vir jou

Kry my weer by die rivier
ek het als gaan soek
ek het al jou jongdae hier –
tussen die klere –
ek hou die handdoek op
dat jy huil en die lig wegspoel

Dis net bloed, my lam
ek lê opgedam
in al hierdie “eendag, dalk” van jou

Onthou jy ons eerste aand?
jy’t my wakker gehou
met jou toekomsdroom
daardie man van jou

Ek weet jy wag vir jou kans
maar dit kruip in jou ribbes weg
ek het koers verloor
ek begin van voor
en is nie bang vir hierdie mense nie
ek is hier vir jou

 

GAAN HUIS-TOE
     EK KOM NOU

Jy kom met jou hare los
en vleg my daarin
druk jou beskuit
in my koffie voo ons sluit
dink jy die Here dink vooruit?
kan ek onderhandel
dat iemand soos jy
na my kyk?

Die mense in die dorp word dan stil
en kyk vir ’n teken op
het jy besluit
om daai fokker weg te wys?
dink jy my rus kom maar met tyd?
kan ek onderhandel
dat iemand soos jy
na my kyk?

Die vrou sê vir haar man
staan op, ek weet jy kan
ek draai die krane oop –
laat my dan deur jou loop

Jy kyk by my wonde in
ek staan, ek is oorwin
sit jou mond
op my brein en sluit my oë
dalk uit die donker
kom die tyd
waar ek weer wandel
of hardloop, kan jy?

Die man sê vir sy vrou
gaan huis-toe, ek kom nou
gaan draai die krane oop –
ek wil ons kindjie doop

LENIE BLOU III

Jy was net
ne’entien jaar oud
Heilige wyn, fok
jy was rein.
Ek trap oor die lyn
Ek is jammer, my ding

Die kamer is vol
monsters en rook
ons was gemaak
en toe die wêreld ook
ek sal jou volg
selfs as ons spook
in stede van dood

Onthou jy die reën?
ek sien jou met my kinders
daai dinge
maak nie minder seer nie

Dis seker beter so
dis goed om dit te glo
en eindig ek nou
los ek dié vir jou
Lenie blou
al was dit dan verniet
was dit als vir jou

Jy was net
ne’entien jaar oud
ek het opgefok

ek weet jy’t my vertrou
reën dit binne jou
ook in silwer, my ding?

Die kamer is vol
monsters en seer
ek is deur die hel
vir ons gaan ek weer
met jou op my rug
sal die duiwel my sien
en dit groen om ons huil

Onthou jy die reën?
ek sien jou met my baadjie
ek sou jou nooit raak kon raai nie

Dis seker beter so
dis goed om dit te glo
en eindig ek nou
los ek dié vir jou
Lenie blou
al was dit dan verniet
was dit als vir jou

Dis seker beter so
dis goed om dit te glo
en eindig ek nou
los ek dié vir jou

ROOI EN SAFFIER

Was ons eers een?
het ons verloor?
is daar nog
van jou bloed in my oor?

Rooi en saffier
om weer te begin
die dood was te duur
maar toe stap jy in

Hel, jy was lank
langer as die pyn
ek soek weer die son
met die skemer aan my sy

Uiteindelik jy
 
MAYDAY

Sy kom in roosmaryn
sy’s bewende lig
sy staan op die lyn

Is daar nog tyd
vir liefde ná pyn?
sê my, Liewe Jesus
is my kwota bereik?

Mayday

Sy hang oor my droom
soos rooi papier
sy flikker in my
sy’t iets gestuur

Ek ruik die reën
dit hang weer swaar
ek hoor die skare sing:
ek sal jou dra

Mayday

Twee siele ontmoet mekaar
in vierhonderdduisend jaar
is daar niemand anders nie?
ek weet nie
Hel, ek sou dankbaar wees
al sien ek jou die eerste keer
in die vuur

BOKSER

Sy sê sy’s ’n bokser
sy hou my tuinrose vas
met merke op haar hande
dink jy my bene sal hou
vir nog ’n laaste hou

en ek mompel deur die skade
dink jy daai jare kom nou
jy’s die fighter in die skare
ek hoop maar ek val dan
aan jou

Sy sê sy’s ’n bokser
sy kyk na die houe op my
ek kom uit die koue
maar daar’s iets in my hart
wat nog gloei
waar dit soms ook bloei

GOLWE

Ek wou jou soek
om te sê dat dit reën
en dat die ketel kook
want die skare is almal nou heen
my moerse planne ook

Ek sien jou op die golwe
my ding
ek sien iets wat in my blink

Ons het gestap
tot Brass Bell se rant
om ons terug te neem
jy trap skaars ’n spoor in die sand
jy staan die winde teen

Ek sien jou op die golwe
my ding
ek sien iets wat in my blink

SKADUWEE

Jy was ligter as my skaduwee
jy was naby
jy was jonk
net jou oë kon jou weggee

jy’t my van jou droom vertel
ek het daai huis vir jou gaan bou
as jy kon sien
sou jy als onthou

Die lig op jou hare
is al wat waar is
was dit soet?
Jou bloed, toe God jou soen

jy lê oor my lewe
en alles wat waar is
was dit soet?
jou bloed toe God jou soen

Jy lê oor my lewe
na daai vreeslike ding

GEEL

Ek het jou ontmoet
in al daai geel
jy’t daai doos by jou gehad
ja, die een wat my nagemaak het
en ek moes speel
oor al my swart
die slaaploopdroom wat my rug ophou
die ding wat my my lewe lank dophou
en nou vir jou
bou jou lewe bo my
hoog genoeg dat die donker jou nie kry nie
Julie
kan ek weer begin voor al daai geel?
jy’t dit als op jou gesit
gesê dat ons net uitgedink is
en volg jy in al my swart
op die wolktrappad wat my wakker hou
die ding wat ek my lewe lank dophou
maar nou vir jou
bou jou lewe bo my
hoog genoeg dat die donker jou nie kry nie

WINTER

met jou oë soos winter
die bries kom van diep uit die see
het ek jou in die dood al ontmoet?

sit my in jou bloes
as dit raas in die dorp
ek het jou in my bloed hoor klop

die nag is gesplinter
met silwer van diep uit see
ek het jou op my laaste ontmoet
sit my in jou bors
as dit raas in jou mond
ek het jou in my bloed hoor klop

ek het weer verdwaal in die veld
jy’t die sterre oor my uitgegiet

as jy daai lot kan vergewe,
kan ek nog buite jou klere gaan hang
en die wind op ons roep
die bome, die koor
ek weet jy wou dit hoor

jy’t my gevra
ek het al hierdie goed
van die jeug en die bloed
tussen mense vergeet
sit my in jou plan
as dit raas in jou kop
ek kan jou in my toekoms voel

HARTAANVAL

Hartaanval
hoor my val
volg my hier
op die see se wal
vat weer aan my arm
maak dit hier
is dit tydelik?
of uiteindelik?
maak dit hier
Nou, my donker toring, nou.

FLIKKER

jy flikker uit die niet
aan die kringe om my oë
as jy aan my koek
om die donker se oor
het die Here ons  gehoor?

jy kom van my sy
uit die vonk in die pyn
as die heelal wil skiet
is ons al gebind
sal die Here my kan vind
as jy my kon vind?

hoe veel ek jou voel in my
hoog, dalk nog hoër
as Botswana se bome toe jy
my onder die gras nog kon kry

sit jou bene in die lug
het  ’n aanval gekry
as ek als wat ek het
vir sy kinders kon gee
sou ek nog in jou kamer kon bly?
is daar plek op jou kussing vir my?

hoe veel ek jou voel in my
hoog, dalk nog hoër
as die mense wat bo hom net kyk
as die dood soos ’n hond aan hom ruik

VERLANGER IN DIE BO-VENSTER

Hey daar my broer
Jy’t probeer maar nou’s jy dood
wat bly oor?
na ons loop
jou bliksemlig slaan
vir oulaas vanaand op die sand

ek voel nog jou syn
ns is almal nog lief vir jou
ons het agter gebly
ek probeer net onthou
of ek iets was vir jou
voor die vlug

Hey Gerrit Brand
Jou seun is nou man
Ons het vanaand op hom gedrink
daar’s iets in sy oë
wat ek al hoe meer glo is jy

Hey Danie, jy moet jou gaan uitleef
Jy dink jy verdwaal
Maar ons kan net een rigting val

FOTO

Neem ’n foto nou
o die weer kom vanaand
soos ’n beer oor die berg
hou die lappe bo jou
jy’s al weer in jou troebeltyd
ek sweer ek wou jou betyds hier uit kry
kan jy nou sien my vyand
stuur vuur na my hart
ek het gesê ek kan nie brand nie ek vonk net

Sê vir hulle jy bly
al vir vier jaar by my

SEER

Is jy seergemaak?
Kyk hoe lig my klere op as ek aan jou raak
wou jy leer uit my?
wat het jy gevat?
want daar’s iets weg soos jy
al hierdie mense sê ek is dood
en al is dit so
voel ek jou binne my
jy’t die venster gebreek
jy’t jou flits ingesteek

is dit te laat om te kom
ek draai al ure lank in diie kamer om
het jy my begrawe hier?
In daai uitgeskryfde
in daai opgefokte hart

Ek hoor hoe jy op my sing
deur die klei
ses voet van my
ek weet dat jy ook so soek
jy’t die kis oopgebreek
jy’t jou hand ingesteek

DELILA FEAT. DIE HOOFLIG

Sy sit haar ogies aan
ai, my lam, is jy moeg? Wil jy dan gaan?
Die mense hier is dood
ek het laas ’n siel gesien op die pad
en hy was papnat
seker veertig
in ’n knoophemp
daar was weerlig
dit was Jesus
ek is seker

Delilah, vir vier jaar
het jy my by jou gehou
maar nou

Sy boet in donkerblou
dis my jongdae-moed wat sy mis
’n mismoedig
sy sê ek’s halfpad dood
en sy’t laas my siel gesien
op die pad
en ek was papnat
seker twintig
in ’n knoophemp
daar was weerlig
dit was Jesus
sy was seker

Delilah, vir vuur-jaar
het jy my by jou gehou
maar nou

Die Hooflig:

Die herinnering van haar begin
Toe die natuur nog in sy lente was
Die tekstuur van haar woorde soos kleur vanaf ’n nat verfkwas
Dit vul ons portret
Sy dans en ek glimlag
Sy’s ’n sonstraal ek’s middernag
Maar ek’s hoopvol
Sy oorrompel my maklik met sagte woorde wat sy mompel
Soor ’n stofpad met kronkel
Sien ek hoe stof daal
En ek wonder
In die weerlik
Was dit Jesus
Dit was jy
Ja ek’s seker

DIE DONKER TORING

Ek het by my broers weggekruip vir twee jaar om oor iets te skryf
Ons het daar bo by die venster agt seisoene in vlotte deur die drank en die dood sien dryf
Tot ons vir jou gehoor het
Jy’t kom klop aan die deur van die toring en ek wou nie uitkom nie
My broers het jou gaan ontmoet
Jy’t hulle soos jou eie gegroet
(sy stuur vir my ’n boodksap oor hoe ek nie ’n loser is nie)
Ek het julle aanloop gesien – vir jou met daai tekkies van jou
Julle het hierdie hele donnerse ding omgeduik
So hier is dit nou: ek lê waar my skaduwee was
Oor elke laaste doring
Ek is die donker toring

NOORDE

Dis in die oorsig
dis in die gly
dis daai foto wat ’n wit flits maak in my
deur al die dode
was dit jy
al my woorde word klein
ek kan dit amper by jou kry
ek kan dit amper by jou kry

dis in die bome
(regtig, in afwagting)
dis hier om te bly
dit ruik na die klam bries wat haar opvoel in jou trui
(glo jy dit nie? Dis in Kalkbaai)
die lig wat jy uittrek
sal nog aan my klou
al my bene word koud
maar ek wag nog hier op jou
ek wag nog hier op jou

 

*UITGEBREIDE KREDIET:

Songs en Lirieke geskryf deur Danie du Toit.