Danie Theron
Danie Theron, ‘n prokureur van Krugersdorp, is op die 25 April 1899 skuldig bevind van aanranding op Mnr WF Monneypenny, die redakteur van The Star koerant, en ‘n boete van £ 20. Monneypenny, wat slegs vir twee maande in Suid-Afrika, het ‘n hoogs neerhalende hoofartikel teen die “onkundige Nederlandse” geskryf. Theron gepleit uiterste provokasie en sy boete betaal is deur sy ondersteuners in die hofsaal.
So begin die verhaal van een van die Anglo-Boere-oorlog se mees roemryke held.
Danie Theron, wat in die 1895 Mmalebôgô (Malaboch) Oorlog gedien het, was ‘n ware patriot – glo in die regverdige en goddelike reg van die Boere om op te staan ??teen die Britse inmenging: “Ons krag lê in die geregtigheid van ons saak en in ons vertroue hulp van bo ”
Voor die uitbreek van die oorlog, Theron en ‘n vriend, JP “Koos” Jooste (a fietsry kampioen), die Transvaalse regering gevra hulle kan hulle ‘n fiets korps stig.
(Fietse is vir die eerste keer gebruik deur die Amerikaanse weermag in die Spaanse Oorlog, 1898, wanneer ‘n 100 swart fietsryers onder die bevel van Lt James Moss was om oproer te beheer in Havana, Kuba.)
Dit was Theron se mening dat hulle fietse gebruik versending en vir verkenning en perde word gebruik in geveg. Ten einde om die nodige toestemming te verkry het Theron en Jooste die hoogs skepties burgers wat nie glo fietse was so goeie ding nie, het Theron en Jooste hulle probeer oortuig dat fietse dalk beter is as perde.
Op die ou ende het hulle ‘n 75 kilometer-wedloop gereël vanaf Pretoria na die Krokodilrivier brug waar Jooste met sy fiets teen ‘n ervare perd ruiter gewen het en daarmee het hulle kommandant-generaal Piet Joubert en President JPS Kruger oortuig dat die idee van fietse is goed saak.
Elk van die 108 rekrute aan die “Wielrijeders Rapportgangers Corps” (Cycle Dispatch Rider Corps) is voorsien met ‘n fiets, kortbroek, ‘n rewolwer en op spesiale geleentheid, ‘n ligte geweer. Later het hulle verkykers, tente, bokseile en draad knippers ontvang. Theron se korps onderskei hulself in Natal en op die westelike front, en selfs voor die oorlog begin het inligting verskaf het oor Britse troepe bewegings buite die Transvaal se westelike grens.
Op die 24ste Desember Theron het gekla by die Proviand kommissie dat hulle erg verwaarloos word en eis beter lewensmiddele. Sy klagte was dat sy korps het wat beide versending ry en verkenning werk doen en dat hulle opgeroep word om teen die vyand te veg. Hy wou hulle beter lewensmiddele as droë brood, vleis en rys aan te bied. Die gevolg van hierdie pleidooi verdien Theron, die bynaam van “Kaptein Dik-eet” omdat hy goed gesorg het vir sy korps se mae!
Bron: http://www.onsboeresetrotsegeskiedenis.co.za/new-page-333.htm