Tollie, die drie-ton bulletjie

“As jy nie sterk is nie, moet jy slim wees,” vertel Mossieman aan die diere van die Vrystaat, wat in ‘n kring om hom sit om na sy stories te luister. “In die meeste dele van Suid-Afrika is die mense sterk, óf slim, maar min van hulle is sterk èn slim. In die Vrystaat is daar baie ouens wat sommer gelyk sterk èn slim is.”

“Amper so sterk soos Simson van die Bybel?” vra die diere nuuskierig.

Mossieman lag. “Wel, nie heeltemal nie. Niemand was so sterk soos Simson nie. Maar daar was baie sterk boere wat in die Vrystaat bly.”

“Soos wie, Mossieman?” vra die diere nuuskierig. Hulle het al baie stories van die pragtige Vrystaat gehoor en vandag nog glo hulle dat meeste van daardie stories waar is.

“Soos Oom Koos.”

“Wie is Oom Koos?” vra die diere in ‘n koor. Hulle spits hulle ore, want hulle weet Mossieman gaan nou vir hulle ‘n lekker storie vertel.

“Sit bietjie nader,” nooi Mossieman en hy wink elegant met sy een geveerde poot. “Oom Koos was die sterkste Vrystater wat nog ooit gelewe het! Hy was so sterk dat hy ‘n ploegskaar sommer so met die een hand deur sy mielielande getrek het.”

“En met sy ander hand?” vra die diere nuuskierig.

“Wel,” jok Mossieman verder, “hy kon nie sy ander hand gebruik nie, want sy ander hand was altyd besig.”

“Waarmee?” vra die diere nuuskierig.

“Wel, in sy ander hand het hy altyd sy groot emalje koffiebeker gedra. Hy het nooit sy koffiebeker neergesit nie, selfs nie eers met nagmaal in die kerk nie, want binne-in sy koffiebeker was sy boeretroos. Oom Koos het nóóit sonder sy beker boeretroos in die Vrystaat rondgeloop nie.”

“Mossieman,” vra die diere nuuskierig, “waarom was Oom Koos die sterkste Vrystater wat nog ooit gelewe het?”

Mossieman dink so bietjie en krap sy kop met sy elegante regterpoot. “Want…want Oom Koos kon ‘n drie-ton bul optel, sommer met sy een hand, terwyl hy sy beker boeretroos in sy ander hand vasgehou het. En hy het terselfdertyd ook sy boerebeskuit in sy boeretroos gedoop.”

“Regtig Mossieman! Jok jy nie nou vir ons nie?”

“Ek sal nou nie sê dit is die reine waarheid nie,” merk Mossieman nadenkend op, “maar dit is baie naby daaraan.”

“Mossieman se stories is nie altyd reg nie,” fluister Geronkie die Donkie saggies vir sy maat Muis die Muis, “maar hulle is nooit verkeerd nie.”

“Maar Mossieman, dit is onmoontlik om ‘n drie-ton bul op te tel!” koor al die diere saam. “En dit nogal met sy een hand! Drie ton is darem baie swaar!”

Mossieman oorweeg die saak en sê: “Oom Koos kon dit doen, want hy was ‘n sterk Vrystaatse plaasboer.”

“Maar hoe het Oom Koos dit reggekry om die bul op te tel?” wou die diere nuuskierig weet.

“Wel,” sê Mossieman, “toe die bulletjie gebore is, was hy ‘n baie klein ou kalfie. So klein dat hy sommer in ‘n skoenboks kon inpas. Oom Koos het elke dag die ou klein kalfie opgetel en hom styf teen sy bors vasgedruk, elke dag van die kalfie se lewe. Dan het die ou klein kalfie saggies soos ‘n katjie gespin en hom al hoe stywer teen Oom Koos se groot sterk borskas vasgewoel. Oom Koos het dan weer die ou klein kalfie in sy skoenboks gesit met ‘n kombersie oor, sodat hy lekker warm kon slaap.”

“Mossieman, is jy seker die klein kalfie kon in ‘n skoenboks pas?” vra die diere agterdogtig en loer vir Mossieman.

“Wel,” vertel Mossieman verder, “toe die kalfie bietjie groter word en ‘n bietjie swaarder, moes Oom Koos vir hom ‘n nuwe, groter skoenboks koop. En elke aand slaap die klein bulletjie snoesig warm in die skoenboks, met sy donskombersie oor hom.”

“Maar Mossieman, het die bulletjie nie groter geword nie, en swaarder nie?”

“Ja,” vertel Mossieman, “maar Oom Koos het hom elke dag opgetel en teen sy bors getroetel. Oom Koos was ‘n sterk boer en hy het nie eintlik agtergekom dat die klein bulletjie al hoe groter en swaarder word nie.”

“Het die bulletjie ‘n naam gehad, Mossieman?” vra die diere nuuskierig.

Mossieman dink so bietjie na en krap sy verekop. “Jàà… Sy naam was Tollie. Dis reg, Tollie die klein bulletjie.”

“En toe, Mossieman, wat gebeur toe?”

“Wel, die bulletjie het naderhand een ton geweeg, maar Oom Koos was baie lief vir Tollie die bulletjie en het hom nog elke dag opgetel en teen sy bors vasgedruk en getroetel. So nou en dan het Tollie vir Oom Koos ‘n groot, nat klapsoen gegee om vir Oom Koos te wys hoe lief hy vir hom is.”

“En toe?”

“Die bulletjie het al hoe groter en swaarder geword, en naderhand het hy twee ton geweeg, maar Oom Koos het nie omgegee nie. Hy het nog elke dag vir Tollie opgetel en getroetel, terwyl hy sy beker boeretroos met sy ander hand vasgehou het.”

“Het Oom Koos nooit van sy boeretroos gemors nie, Mossieman?”

“Nee, Oom Koos was baie sterk, hy het sy beker boeretroos in die een hand gehou en vir Tollie die klein bulletjie in die ander een. Hy het hulle só gebalanseer. Oom Koos het in al die jare wat hy die klein bulletjie elke dag opgetel het, nooit een druppel boeretroos op die grond gemors nie. Elke keer as Oom Koos vir Tollie op die grond wou neersit, het Tollie hartseer gehuil, dan het Oom Koos hom maar weer opgetel en getroos.”

“En toe Mossieman?”

“Eendag kom Oom Koos agter dat Tollie die klein bulletjie nou ‘n groot bul is, want hy weeg toe al drie ton. Maar Tollie was toe al so gewoond dat Oom Koos hom elke dag optel en saggies teen sy bors vasdruk, dat Oom Koos nie sommer só daarmee kon ophou nie.”

“Nou nog, as julle Oom Koos daar op sy plaas sien, elke dag, met Tollie die drie-ton bul in sy een arm en sy beker boeretroos in sy ander een, dan weet julle dat Oom Koos nog báie lief is vir Tollie.”

“En Tollie die drie-ton bulletjie vir Oom Koos,” beaam die diere in ‘n koor.